Trận lũ cuốn trôi tất cả và nỗi đau “thoát nghèo vì không còn gì để nghèo nữa”
Một số ý kiến chua xót cho rằng, sau trận lũ lụt kinh hoàng vừa qua, nhiều gia đình “thoát hẳn nghèo” bởi không còn tài sản nào để nghèo thêm. Thực trạng ấy một lần nữa vang lên tại phiên thảo luận sáng nay về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi đến năm 2035.
Vừa thoát nghèo đã tái nghèo sau một trận lũ
Đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa (Đồng Tháp) nhấn mạnh mục tiêu thích ứng với biến đổi khí hậu cần được coi là trụ cột xuyên suốt trong cả ba lĩnh vực: xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo bền vững và phát triển vùng dân tộc thiểu số, miền núi.
Theo bà, những tháng vừa qua cho thấy sức tàn phá khốc liệt của thiên tai có thể cuốn phăng mọi nỗ lực thoát nghèo: “Nhiều gia đình vừa vượt lên được chuẩn nghèo lại tái nghèo chỉ sau một trận lũ. Chi phí khắc phục hậu quả luôn lớn hơn rất nhiều so với chi phí đầu tư chủ động từ trước.”
Từ thực tế này, đại biểu đề nghị tách riêng nội dung “thích ứng với biến đổi khí hậu” thành một mục tiêu lớn trong chương trình.
Cùng mối quan ngại, đại biểu Dương Khắc Mai (Lâm Đồng) nhìn nhận thiệt hại do bão lũ gần đây gây ra đối với hạ tầng giao thông, cơ sở vật chất và tài sản của người dân là vô cùng nặng nề. Có nơi, cả cộng đồng vừa thoát nghèo đã quay lại vạch xuất phát.
Ông chia sẻ thực tế đau lòng: “Nhiều ý kiến nói rằng với tình cảnh lũ lụt vừa rồi, nhiều nhà đã thoát hẳn nghèo vì… không còn gì để nghèo nữa.”
Từ đó, ông đề nghị Chính phủ đánh giá lại quy mô vốn của chương trình để đảm bảo đáp ứng yêu cầu thực tiễn.
Nguồn lực chương trình và yêu cầu dự phòng trước biến đổi khí hậu
Trong giai đoạn 2026–2030, chương trình dự kiến huy động tối thiểu 1,23 triệu tỷ đồng, trong đó ngân sách trung ương hỗ trợ khoảng 100.000 tỷ, ngân sách địa phương 400.000 tỷ; vốn lồng ghép từ các chương trình khác khoảng 360.000 tỷ; vốn tín dụng chính sách hơn 22.600 tỷ, phần còn lại đến từ doanh nghiệp và cộng đồng.
Giai đoạn 2031–2035 sẽ được quyết định dựa trên kết quả triển khai giai đoạn đầu.
Theo đại biểu Dương Khắc Mai, Chính phủ cần có dự báo và bố trí nguồn dự phòng đủ lớn để ứng phó trong bối cảnh thiên tai ngày càng cực đoan: bão lũ, sạt lở, hạn hán có thể xảy ra thường xuyên hơn. “Điều quan trọng là dù trong bất kỳ hoàn cảnh nào, chương trình cũng phải đi đến đích cuối cùng.”
Thiên tai cuốn trôi không chỉ tài sản mà cả ước vọng tương lai
Đại biểu Châu Quỳnh Dao (An Giang) chỉ ra rằng tỷ lệ tái nghèo vẫn còn cao, nhất là tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, và nguyên nhân quan trọng nhất chính là thiên tai.
Bà mô tả đất nước quanh năm “sáng chắn bão giông, chiều ngăn nắng lửa”, đối mặt hơn 20 loại hình thiên tai chỉ trong năm 2025. Đợt mưa lũ vừa qua tại Đắk Lắk, Gia Lai, Khánh Hòa, Lâm Đồng khiến thiệt hại vượt 8.900 tỷ đồng.
Thiên tai không chỉ làm sụp đổ nhà cửa, cuốn trôi tài sản tích góp cả đời mà còn cướp đi sinh mạng, trong đó có cả trẻ em. “Thiên tai không chỉ phá hủy cơ sở vật chất mà còn làm đứt gãy những ước vọng về tương lai của những vùng tổn thương nặng nề nhất.”
Theo bà, giảm nghèo bền vững lúc này phải gắn với tăng cường sức chống chịu trước các tác động ngày càng dữ dội của khí hậu.
Tuy nhiên, bà chỉ ra một điểm yếu lớn: các giải pháp tài chính hiện nay vẫn thiếu vắng vai trò của bảo hiểm – công cụ quan trọng giúp người dân tái thiết sau thiên tai.
Tỷ lệ tham gia bảo hiểm còn quá thấp: Bảo hiểm nhân thọ mới bao phủ 11–11,7% dân số, bảo hiểm nông nghiệp chỉ có 16.700 hộ tham gia trên tổng 9 triệu hộ sản xuất nông nghiệp
Khi thiếu bảo hiểm, gánh nặng lại đổ lên vai người dân, rồi đến ngân sách nhà nước – mỗi năm tiêu tốn hàng chục nghìn tỷ đồng khắc phục hậu quả, trong khi ngân hàng phải đối mặt với nợ xấu và cộng đồng liên tục phải kêu gọi cứu trợ.
Đại biểu Châu Quỳnh Dao đề nghị Chính phủ và Quốc hội sớm có giải pháp để bảo hiểm trở thành “lá chắn vốn” hiệu quả, hỗ trợ người dân tái thiết sau thiên tai và thoát nghèo bền vững.
Xem thêm các tin tức sự kiện nổi bật
Xem thêm các thông tin giải trí
Website tương tự
