Ghế trẻ em trên taxi và xe công nghệ: Quy định tiến bộ nhưng cần linh hoạt
Chiều ngày 17-11, theo chương trình làm việc, Quốc hội đã thảo luận tại hội trường về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của 10 luật liên quan đến lĩnh vực an ninh, trật tự, trong đó có Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ. Một trong những vấn đề được các đại biểu đặc biệt quan tâm là quy định bắt buộc trang bị thiết bị an toàn phù hợp dành cho trẻ em trên tất cả các loại ô tô, bao gồm cả taxi và xe công nghệ.
Theo quy định trong Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ, các phương tiện khi chở trẻ em bắt buộc phải có ghế hoặc dụng cụ an toàn chuyên dụng. Quy định này sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1-1-2026, tức chỉ còn hơn một tháng nữa. Trường hợp tài xế không đáp ứng yêu cầu, mức phạt có thể dao động từ 800.000 đến 1.000.000 đồng.
Tính nhân văn của quy định và bài học từ các quốc gia phát triển
Tại phiên thảo luận, đại biểu Hà Sỹ Đồng (Quảng Trị) đánh giá đây là quy định mang tính văn minh, phù hợp với xu hướng chung của nhiều quốc gia phát triển trên thế giới. Việc bắt buộc sử dụng ghế trẻ em trên ô tô được chứng minh mang lại hiệu quả tích cực trong việc giảm thiểu thương vong và chấn thương cho trẻ khi xảy ra tai nạn.
Tuy nhiên, theo phân tích của đại biểu, điều kiện hạ tầng giao thông, phương tiện di chuyển và thói quen sử dụng phương tiện của Việt Nam rất khác biệt, dẫn tới việc áp dụng quy định tại Việt Nam có thể gặp nhiều rào cản. Ở nhiều nước phát triển, người dân chủ yếu đi lại bằng ô tô riêng, hầu như không sử dụng xe máy, nên quy định này phù hợp và dễ triển khai. Trong khi đó, Việt Nam hiện có tỉ lệ sử dụng xe máy rất cao, thậm chí chiếm ưu thế tuyệt đối trong di chuyển hằng ngày.
Thực tế tại một số quốc gia trong khu vực như Indonesia và Philippines cũng cho thấy khi áp dụng quy định cứng nhắc về ghế trẻ em, tỉ lệ phụ huynh chuyển sang chở trẻ bằng xe máy để tránh rắc rối khi đi ô tô tăng lên từ 15% – 30%. Điều này vô hình trung làm gia tăng nguy cơ tai nạn và mức độ rủi ro cho trẻ, trái ngược với mục tiêu bảo đảm an toàn ban đầu.
Lý do taxi và xe công nghệ khó đáp ứng yêu cầu
Theo đại biểu Hà Sỹ Đồng, quy định hiện hành của Bộ GTVT (cũ) nêu rõ, ghế trẻ em có từ 4 đến 5 kích cỡ khác nhau tùy vào độ tuổi và cân nặng của trẻ. Điều đó đồng nghĩa nếu yêu cầu taxi hoặc xe công nghệ phải trang bị đầy đủ, mỗi xe cần mang theo nhiều loại ghế với kích thước khác nhau. Đây là điều “hoàn toàn không khả thi” xét trên cả chi phí, không gian lắp đặt và tần suất sử dụng thực tế.
Không chỉ vậy, phần lớn khách hàng sử dụng taxi và xe công nghệ là khách di chuyển đột xuất, không đặt lịch trước, không cung cấp thông tin về trẻ nhỏ. Một số gia đình có từ 2 trẻ trở lên thì việc xe phải đồng thời đáp ứng đủ số lượng ghế chuyên dụng là điều gần như không thể.
Ngoài ra, các xe taxi phục vụ khách du lịch, đặc biệt là những chuyến di chuyển kết hợp nhiều phương tiện như máy bay, tàu hỏa, xe du lịch liên tỉnh cũng khó bố trí, lắp đặt hoặc chuyên chở ghế trẻ em trong suốt hành trình. Nếu yêu cầu phụ huynh mang theo, việc di chuyển và mang vác hành lý sẽ càng trở nên bất tiện.
Chi phí tăng – khách hàng khó tiếp cận – tài xế chịu áp lực
Theo đánh giá, nếu chỉ một số ít xe taxi trang bị ghế trẻ em để cung cấp dịch vụ chuyên biệt, khả năng gọi xe của phụ huynh có nhu cầu sẽ rất khó khăn, dẫn đến thời gian chờ lâu hoặc phải trả chi phí cao hơn. Điều này có thể làm thị trường dịch vụ vận chuyển phát sinh thêm bất bình đẳng và chi phí xã hội.
Đề xuất điều chỉnh và xem xét ngoại lệ
Từ những phân tích trên, đại biểu Hà Sỹ Đồng đề nghị cơ quan xây dựng luật nghiên cứu phương án ngoại lệ hợp lý đối với taxi và xe công nghệ. Đồng thời có thể xem xét hình thức khuyến khích – hỗ trợ – dịch vụ đặt trước, thay vì áp dụng ràng buộc cứng nhắc.
Đề xuất sửa đổi quy định về người đi bộ: Đi ngược chiều để dễ quan sát
Ngoài vấn đề ghế trẻ em, đại biểu Nguyễn Văn Cảnh (Gia Lai) nêu ý kiến liên quan tới quy định người đi bộ khi không có vỉa hè phải đi sát mép đường bên phải theo chiều đi của mình. Ông dẫn Công ước Viên năm 1968 về giao thông đường bộ, theo đó người đi bộ đi trên lòng đường nên đi ngược chiều phương tiện giao thông để dễ quan sát, tránh rủi ro.
Từ quan sát thực tế tại TP.HCM, ông cho biết nhiều người nước ngoài và người Việt đều chọn đi bộ hoặc chạy bộ sát mép đường và ngược chiều xe cộ, vì họ cho rằng đây là cách an toàn hơn, giúp kịp thời phản ứng khi có phương tiện đến gần.
Ông đề nghị điều chỉnh theo hướng: “Trường hợp đường không có vỉa hè, người đi bộ đi sát mép đường bên trái theo chiều đi và đi thành hàng một.”
🔔 Xem thêm các tin tức sự kiện nổi bật
🎭 Xem thêm các thông tin giải trí
🔗 Website tương tự
