Đề xuất ngưng ký hợp đồng với shipper, tài xế công nghệ chạy xe xăng từ tháng 1/2026
Viện Nghiên cứu Phát triển TP.HCM (HIDS) vừa trình UBND thành phố đề án chuyển đổi xe máy xăng sang xe máy điện đối với lực lượng tài xế công nghệ và shipper. Đề xuất gây chú ý khi đặt mục tiêu ngưng ký hợp đồng mới với tài xế sử dụng xe xăng kể từ tháng 1/2026, mở đầu cho lộ trình chuyển đổi toàn diện sang xe điện tại TP.HCM.
Lộ trình chuyển đổi: Bắt đầu từ năm 2025
Theo đề án “Chuyển đổi xe hai bánh sử dụng xăng sang xe điện đối với lực lượng giao hàng và xe ôm công nghệ trên địa bàn TP.HCM”, HIDS đặt mục tiêu đến năm 2026 sẽ có 50% shipper và tài xế công nghệ sử dụng xe máy điện. Đến năm 2029, con số này dự kiến đạt 90%, tương đương khoảng 400.000 phương tiện chuyển đổi.
Cột mốc đáng chú ý là từ tháng 1/2026, các ứng dụng gọi xe và giao hàng như Grab, Gojek, ShopeeFood, Baemin… sẽ không được phép ký hợp đồng với tài xế mới nếu họ sử dụng xe chạy xăng. Các tài xế đã ký hợp đồng trước thời điểm này vẫn có thể tiếp tục hoạt động, nhưng cũng sẽ được khuyến khích chuyển đổi sớm sang xe điện.
Vì sao cần chuyển đổi xe xăng sang xe điện?
TP.HCM hiện có khoảng 200.000 shipper và tài xế công nghệ đang hoạt động, chủ yếu sử dụng xe gắn máy chạy xăng. Theo Sở Tài nguyên và Môi trường TP.HCM, nhóm phương tiện xe máy cũ và xe chạy xăng là một trong những nguyên nhân lớn gây ô nhiễm không khí tại đô thị, đặc biệt là khí thải chứa bụi mịn PM2.5 và khí độc NOx.
Việc chuyển đổi sang xe điện giúp giảm lượng khí thải gây ô nhiễm, tiết kiệm chi phí nhiên liệu, đồng thời phù hợp với xu hướng giao thông xanh, phát triển bền vững mà thành phố đang hướng đến.
Các giải pháp hỗ trợ tài xế chuyển đổi
Để thực hiện thành công lộ trình này, TP.HCM đề xuất một loạt chính sách hỗ trợ tài chính, kỹ thuật và hạ tầng:
-
Hỗ trợ tín dụng ưu đãi: Cho phép tài xế vay vốn với lãi suất thấp để mua xe máy điện. Mức vay dự kiến từ 15-20 triệu đồng/tài xế, trả góp hàng tháng trong 12-24 tháng.
-
Ưu đãi thuế phí: Xem xét miễn, giảm lệ phí trước bạ, phí đăng ký xe điện trong giai đoạn chuyển đổi.
-
Phát triển trạm sạc: Hỗ trợ lắp đặt trạm đổi pin, trạm sạc tại các khu vực tập trung shipper, bãi giữ xe, bến xe, trung tâm thương mại…
-
Kết hợp doanh nghiệp: Khuyến khích các hãng xe điện phối hợp với sàn giao hàng và gọi xe để triển khai các chương trình đổi xe ưu đãi, thuê xe điện dài hạn.
Lộ trình đề xuất chuyển đổi 400.000 xe máy xăng sang xe điện tại TP HCM. Đồ họa bởi AI
Thách thức và phản ứng từ cộng đồng tài xế
Dù mục tiêu chuyển đổi là rõ ràng và có tính chiến lược, nhiều tài xế công nghệ vẫn tỏ ra băn khoăn. Một số lo ngại về chi phí ban đầu để sở hữu xe điện, độ bền của phương tiện, thời gian sạc pin và tính linh hoạt trong công việc.
Anh Nguyễn Văn Cường, tài xế GrabBike, chia sẻ: “Xe điện hiện tại giá vẫn cao. Nếu có gói hỗ trợ vay trả góp tốt và trạm sạc tiện lợi thì tôi sẽ cân nhắc chuyển đổi.”
Trong khi đó, đại diện một số hãng xe công nghệ cho biết họ đang phối hợp với các hãng xe máy điện như VinFast, Dat Bike để lên phương án hỗ trợ tài xế. Đồng thời, doanh nghiệp cũng đang nghiên cứu điều chỉnh chính sách vận hành để phù hợp với lộ trình của thành phố.
Đề xuất mang tính đột phá nhưng cần đồng bộ
Chuyển đổi xe xăng sang xe điện đối với shipper và tài xế công nghệ là bước đi táo bạo, thể hiện quyết tâm lớn của TP.HCM trong việc giảm ô nhiễm không khí và hiện đại hóa giao thông. Tuy nhiên, để đề án không bị “chết trên giấy”, các chính sách hỗ trợ cần cụ thể, sát thực tế và triển khai đúng thời điểm.
Ngoài ra, việc xây dựng hạ tầng trạm sạc, hệ thống cho thuê – đổi pin, đào tạo kỹ năng bảo dưỡng xe điện cũng cần được đồng bộ hóa trong toàn bộ hệ sinh thái giao thông đô thị.
Việc ngưng ký hợp đồng với shipper và tài xế công nghệ sử dụng xe xăng từ tháng 1/2026 là một bước ngoặt trong chiến lược chuyển đổi giao thông xanh của TP.HCM. Nếu được thực hiện hiệu quả, đây không chỉ là cú hích lớn với ngành giao hàng và gọi xe công nghệ, mà còn góp phần cải thiện chất lượng môi trường và hình ảnh đô thị văn minh, hiện đại.
