Việt Nam xuất khẩu gạo vượt Thái Lan trở thành nước đứng thứ hai thế giới
Việt Nam chính thức vượt qua Thái Lan để vươn lên vị trí thứ hai thế giới về xuất khẩu gạo trong nửa đầu năm 2025. Thông tin được công bố bởi Hiệp hội Xuất khẩu gạo Thái Lan, cho thấy sự thay đổi đáng chú ý trong cán cân xuất khẩu gạo toàn cầu. Sự chuyển dịch này phản ánh rõ nét những biến động về giá cả, nguồn cung và chiến lược cạnh tranh giữa các quốc gia sản xuất lúa gạo lớn.
Giá gạo Thái tăng cao, Việt Nam vươn lên vị trí thứ hai
Theo Đài Thai PBS ngày 3-8, số liệu từ Hiệp hội Xuất khẩu gạo Thái Lan cho thấy trong 6 tháng đầu năm 2025, Ấn Độ vẫn dẫn đầu thế giới với 11,68 triệu tấn gạo xuất khẩu, tăng mạnh 36,5% so với cùng kỳ. Việt Nam xếp thứ hai với 4,72 triệu tấn, tăng 3,5%. Trong khi đó, Thái Lan tụt xuống vị trí thứ ba với 3,73 triệu tấn, ghi nhận mức giảm đáng kể tới 27,3%.
Sự tụt hạng của Thái Lan chủ yếu do giá gạo xuất khẩu nước này đang ở mức cao, làm giảm sức cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Trong khi đó, giá gạo Việt Nam phù hợp hơn với nhiều thị trường, giúp tăng lượng tiêu thụ mặc dù giá trị xuất khẩu có xu hướng giảm.
Đáng chú ý, xuất khẩu gạo của Pakistan trong cùng kỳ đạt 2,76 triệu tấn (giảm 20,2%) và Mỹ chỉ đạt 1,4 triệu tấn (giảm 23,5%). Trong khi đó, các thị trường truyền thống của gạo Thái như Iraq và Mỹ vẫn duy trì mức nhập khẩu cao, lần lượt đạt 582.703 tấn và 430.603 tấn. Trung Quốc và các quốc gia châu Phi cũng tiếp tục là khách hàng quan trọng với khối lượng lần lượt là 332.183 tấn và 359.031 tấn.
Ông Charoen Laothamatas, Chủ tịch Hiệp hội Xuất khẩu gạo Thái Lan, cho biết giá trị xuất khẩu gạo trong nửa đầu năm ước tính khoảng 75,57 tỉ baht (tương đương hơn 2,3 tỉ USD), giảm 36,4% so với cùng kỳ năm trước.
Cạnh tranh khốc liệt, Thái Lan lo ngại mất thị phần vào tay Việt Nam
Dự báo trong tháng 7-2025, Thái Lan có thể xuất khẩu hơn 600.000 tấn gạo nhờ đơn hàng tăng từ Iraq, Trung Quốc, Nhật Bản và châu Phi. Tuy nhiên, các chuyên gia nhận định điều này chủ yếu do giá gạo Thái giảm nhẹ, chứ không phản ánh sự phục hồi thực sự.
Trong bối cảnh nguồn cung gạo toàn cầu tăng, đặc biệt từ Ấn Độ và Việt Nam, các nhà xuất khẩu buộc phải điều chỉnh giá để duy trì đơn hàng. Thai PBS nhận định giá gạo Thái có thể tiếp tục giảm nếu muốn duy trì tính cạnh tranh.
Một yếu tố khác cũng khiến Bangkok lo lắng là việc Nhật Bản có thể chuyển hướng nhập khẩu gạo sang Mỹ – một động thái có thể ảnh hưởng đến thị phần gạo Jasmine của Thái tại thị trường này. Mỹ vừa áp thuế quan 19% lên gạo nhập khẩu từ Thái Lan, có hiệu lực từ tháng 8/2025, khiến chi phí tăng cao.
Ông Charoen cho rằng mức thuế mới không đáng lo bằng việc các giống gạo Việt Nam như ST21 đang cạnh tranh trực tiếp với gạo Jasmine của Thái về chất lượng và giá. “Nếu Việt Nam tăng mạnh sản lượng và hạ giá thêm nữa, Thái Lan chắc chắn sẽ mất thêm thị phần”, ông cảnh báo. Ông cũng nhấn mạnh rằng, thay vì mừng vì giá gạo cao, ngành nên tập trung vào việc giữ giá hợp lý để tăng khối lượng tiêu thụ.
Việt Nam giữ vững vị trí nhưng đối mặt thách thức về giá trị xuất khẩu
Theo báo cáo từ Bộ Nông nghiệp và Môi trường Việt Nam, trong tháng 7-2025, nước ta xuất khẩu khoảng 750.000 tấn gạo, thu về 366,1 triệu USD. Tính chung 7 tháng đầu năm, tổng lượng gạo xuất khẩu đạt khoảng 5,5 triệu tấn với kim ngạch 2,81 tỉ USD – tăng 3,1% về sản lượng nhưng giảm đến 15,9% về giá trị so với cùng kỳ năm ngoái.
Nguyên nhân chính là do giá xuất khẩu bình quân chỉ đạt 514 USD/tấn, giảm sâu 18,4%. Dù khối lượng tăng nhưng doanh thu lại giảm, đặt ra nhiều thách thức cho ngành lúa gạo Việt Nam trong việc duy trì lợi nhuận và nâng cao chuỗi giá trị.
Philippines tiếp tục là thị trường lớn nhất của gạo Việt, chiếm 42,6% tổng kim ngạch, song giá trị xuất khẩu lại giảm 13,5%. Ngược lại, thị trường châu Phi có nhiều tín hiệu tích cực. Xuất khẩu sang Ghana tăng 53,5%, Bờ Biển Ngà tăng gần gấp đôi và Bangladesh tăng đến 188,2 lần. Tuy nhiên, Malaysia lại ghi nhận mức giảm mạnh nhất – 58,5%.
Sự gia tăng khối lượng nhưng giảm giá trị đang đặt Việt Nam trước bài toán cân bằng giữa sản lượng và giá bán. Để giữ vững vị thế là nước xuất khẩu gạo lớn thứ hai thế giới, Việt Nam cần tiếp tục đầu tư vào giống chất lượng cao, mở rộng thị trường và nâng cao thương hiệu gạo nội địa trên trường quốc tế.
📰 Xem thêm các tin tức sự kiện nổi bật
🎟️ Xem thêm các thông tin giải trí
🔍 Website tương tự
